Geelzucht bij baby's

Geelzucht bij baby’s herken je doordat de kleur van de huid geel tot geelbruin is. Maar hoe ontstaat geelzucht? En hoe kan dit behandeld worden? In dit artikel vertellen we je alles wat je over geelzucht bij baby’s moet weten.

Wat is geelzucht bij baby’s?

Geelzucht bij baby’s is een pasgeborene waarbij de kleur van de huid en het oogwit gelig gekleurd zijn. Deze kleur wordt veroorzaakt door een te grote hoeveelheid bilirubine in het bloed. Bilirubine is een afbraakproduct van rode bloedcellen, dat via de lever uit het lichaam wordt verwijderd. Het geel-zijn van een zuigeling is meestal normaal en onschuldig (fysiologisch), maar kan in een enkel geval ook afwijkend zijn (pathologisch).

Fysiologische gele zuigeling

Alle pasgeborenen hebben tussen de tweede en zevende levensdag in meer of mindere mate een verhoogd gehalte aan bilirubine in het bloed. Bij de helft van de baby’s is dit zichtbaar aan de huid of aan het oogwit, vaak rond de derde dag. Maar maak je geen zorgen, dit is een normaal verschijnsel.

Pathologische gele zuigeling

Een gele kleur die vóór de tweede levensdag of na de zevende levensdag is ontstaan is niet normaal. Dit wordt vaker bij te vroeg geboren kinderen gezien, dan bij voldragen kinderen.

Wat zijn de verschijnselen bij geelzucht bij baby’s?

Geelzucht bij baby’s herken je doordat de kleur van de huid van je pasgeboren kindje niet rozerood is, maar geel tot geelbruin. Het oogwit van je kind is dan niet wit van kleur maar ook lichtgeel gekleurd. Een gele kleur in lichte mate tussen de tweede en zevende levensdag is normaal en gelukkig niet verontrustend. Als de hoeveelheid bilirubine in het bloed van je kind te hoog wordt, zal de gele kleur van je kind toenemen en kan je kind last krijgen van de onderstaande verschijnselen:

• Je kind is suf en slaperig en geen moment van de dag meer echt goed wakker
• Je kind drinkt minder goed
• Je kind voelt erg slap aan
• Je kind is erg onrustig en huilt heel hard en op hoge toon

De kraamverzorgende, verloskundige of verpleegkundige in het ziekenhuis zal elke dag de kleur van je kind beoordelen. Als je je ongerust maakt over de kleur van je kind, dan kun je dat met hen bespreken.

Hoe komt het dat een zuigeling geel wordt?

Bilirubine is een stof die vooral vrijkomt bij de afbraak van rode bloedcellen. Dit is een normaal proces. Constant vindt er in het lichaam afbraak en aanmaak van rode bloedcellen plaats. De bilirubine wordt via het bloed naar de lever vervoerd. De lever zorgt ervoor dat het via de gal met de ontlasting uit het lichaam verwijderd wordt.

Fysiologische gele zuigeling

Vóór de geboorte wordt de bilirubine van het kind via de moederkoek afgegeven aan het bloed van de moeder. De lever van de moeder zorgt dat de bilirubine in de ontlasting van de moeder wordt uitgescheiden. Na de geboorte moet de lever van je kind zelf de bilirubine uit het lichaam verwijderen. De lever van elke pasgeborene moet aan deze nieuwe functie wennen en daarom is bij alle pasgeborenen het bilirubinegehalte in het bloed een aantal dagen verhoogd.

Pathologische gele zuigeling

Bij te vroeg geboren kinderen is de lever nog niet voldoende gerijpt, waardoor de lever vaak meer problemen heeft met het verwerken van bilirubine. Daarom komt geelzucht vaker voor bij te vroeg geboren kinderen. Naast vroeggeboorte zijn er nog een aantal situaties waarin het bilirubinegehalte in het bloed hoger wordt dan normaal. Bijvoorbeeld bij een verhoogde afbraak van rode bloedcellen of een verstopping van de galgang.

Wat kunnen de gevolgen zijn van geelzucht bij baby's?

Enige gele verkleuring tussen de tweede en zevende levensdag is een normaal verschijnsel. Maak je dan ook geen zorgen, dit levert geen problemen op voor de gezondheid van je kindje. Als het bilirubinegehalte in het bloed van je kind veel te hoog wordt kunnen er wel problemen ontstaan. De kans op problemen is afhankelijk van de leeftijd van je kind, de zwangerschapsduur, de dag waarop het bilirubinegehalte deze waarde bereikt en de algehele toestand van je kind. Voor te vroeg geboren kinderen kunnen andere waarden gelden.

Een ernstige complicatie bij een pathologische gele zuigeling kan een gele verkleuring van bepaalde kernen van de hersenen zijn. De kans daarop neemt sterk toe als het bilirubinegehalte in het bloed heel hoger wordt (meer dan 340 micromol per liter). Deze kernen beschadigen, waardoor het kind ernstige problemen kan krijgen als doofheid, spasticiteit en ontwikkelingsachterstand. Tegenwoordig wordt er goed op de kleur van pasgeboren kinderen gelet en komen deze problemen gelukkig bijna nooit voor.

Wat te doen tegen geelzucht bij baby’s?

Het is heel belangrijk dat een te hoog bilirubinegehalte in het bloed van je kind wordt herkend en vroegtijdig behandeld wordt. De kraamverzorgende, verloskundige of verpleegkundige in het ziekenhuis zullen daarom goed de kleur van je kind in de gaten houden. Als zij vermoeden dat het bilirubinegehalte in het bloed te hoog is, zal er in het ziekenhuis bloed bij je kind worden geprikt om de waarde van het bilirubinegehalte te bepalen. Bij een te hoog bilirubinegehalte zal je kind worden doorverwezen naar de kinderarts in het ziekenhuis. De kinderarts zal je kind onderzoeken om achter de oorzaak te komen.

Voor een behandeling van geelzucht moet je kind moeten worden opgenomen in het ziekenhuis. Er zijn twee mogelijke behandelingen voor een te hoog bilirubinegehalte:

• Lichttherapie
• Wisseltransfusie

Afhankelijk van het gewicht van je kind, de dag waarop behandeld moet gaan worden, de oorzaak van het te hoge bilirubinegehalte en de algehele toestand van je kind, zal voor één van deze twee behandelingen worden gekozen.

Lichttherapie (fototherapie)

Voor de lichttherapie wordt je kind meestal in de couveuse gelegd zonder kleertjes aan, zodat een zo groot mogelijk oppervlak van de huid bloot is. Boven de couveuse wordt een blauwe lamp geplaatst die speciaal licht uitstraalt. Dit licht is in staat om bilirubine om te zetten in andere stofjes die via de gal of via de urine uit het lichaam kunnen worden gescheiden.

Aan de hand van de waarde van bilirubine in het bloed zal de kinderarts bepalen hoe lang het voor je kind nodig is om onder de blauwe lamp te blijven liggen. De lichttherapie is gelukkig niet schadelijk voor je kind. Soms wordt de huid van je kind wat rood en geïrriteerd door de lichttherapie maar dit verdwijnt weer nadat de lichttherapie gestopt is. Wanneer het met lichttherapie niet lukt om het bilirubinegehalte voldoende te verlagen, kan het nodig zijn een wisseltransfusie toe te passen.

Wisseltransfusie

Bij ernstige vormen van pathologische geelzucht is een wisseltransfusie nodig. Via een katheter wordt door een apparaat een aantal keer een beetje bloed van je kind afgenomen en vervangen door donorbloed. Zo wordt het bloed van je kind met een teveel aan bilirubine vervangen door bloed met een normaal gehalte aan bilirubine. Het bilirubinegehalte in het bloed van je kind daalt hierdoor.

Wanneer een te hoog bilirubinegehalte op tijd ontdekt wordt en op bovenstaande manier wordt behandeld, heeft het geen gevolgen voor de gezondheid en ontwikkeling van je kind nu en op latere leeftijd.

Wanneer moet je naar de huisarts?

Als je het idee hebt dat je kind een te gele kleur heeft, kun je dit bespreken met de kraamverzorgende, verloskundige of je huisarts. Zij kunnen dan ook de kleur van je kind beoordelen. Bij twijfel wordt er bloed bij je kindje geprikt om zo het bilirubinegehalte te bepalen. Is je kind binnen 24 uur na de bevalling al geel? Dan is het extra belangrijk dit te bespreken met je kraamverzorgende, verloskundige of huisarts.

Afhankelijk van de oorzaak van het te hoge bilirubinegehalte in het bloed loopt een eventueel volgend kind ook kans op een te hoog bilirubinegehalte. Daarom is het belangrijk om dit altijd aan de verloskundige of gynaecoloog die je zwangerschap en bevalling begeleidt te melden. Hij of zij kan dan extra goed letten op de kleur van dit kindje.

Heb je een vraag of wil je persoonlijk advies? Kom dan langs in de dichtstbijzijnde Etos winkel. Wat je vraag ook is, we staan voor je klaar.