Eikenprocessierups

De eikenprocessierups is een harige rups die vooral in de maanden mei, juni en juli in eikenbomen leeft. Ze maken nesten van grijswitte draden op de takken of stam aan de zonnige kant van de boom. ’s Nachts trekken de rupsen in groepen (processie) rond op zoek naar voedsel, zoals eikenbladeren. Elke eikenprocessierups heeft honderdduizenden microscopisch kleine brandhaartjes. De wind kan deze haartjes verspreiden, waardoor ze in de lucht blijven zweven. Als de haartjes je huid, ogen of luchtwegen raken, kan je last krijgen van jeuk, huidirritatie of ademhalingsproblemen. Sommige mensen krijgen ook een allergische reactie.

De eikenprocessierups komt steeds vaker voor in Nederland. Dit komt vooral door het warmere weer, met zachte winters en droge, hete zomers. Ook is er genoeg voedsel (eikenbladeren) en helpen natuurlijke vijanden niet voldoende om de rups te stoppen. Daardoor zorgt de eikenprocessierups voor steeds meer overlast.

Naast de eikenprocessierups is er in de zomer nog een rups die klachten kan geven: de bastaardsatijnrups. Deze rups leeft aan de kust en heeft opvallende rode wratjes op zijn rug. Wil je meer weten over deze rups? Je leest er alles over in ons artikel over de bastaardsatijnrups.

De brandharen van de eikenprocessierups kunnen irritatie veroorzaken aan je huid, ogen en luchtwegen. Na contact met de brandharen kan je de volgende klachten krijgen:

• huidirritatie in de vorm van jeukende rode bultjes of blaasjes
• rode en gezwollen ogen
• een loopneus
• kriebel in de keel
• hoesten
• moeilijk kunnen slikken
• benauwdheid
• in sommige gevallen: overgeven, duizeligheid, koorts

De klachten verschillen per persoon. Meestal verdwijnen ze binnen enkele dagen tot 2 weken. Als je vaker in contact komt met de brandharen van de eikenprocessierups, kunnen de klachten erger zijn.

Ben je in aanraking geweest met brandharen van de eikenprocessierups? Geen paniek. Dit kan je doen:

• Trek je kleding uit en was deze op 60 graden. Zo verwijder je de brandharen uit je kleding.
• Spoel je huid en/of je ogen met lauw water. Zo spoel je de meeste haartjes weg.
• Heb je ergens jeuk of rode plekjes? Plak dan plakband op deze plekken en trek dit er vervolgens weer vanaf. Zo verwijder je brandhaartjes van je huid. Tip: je kan ook een kledingroller gebruiken.

Heb je veel last van jeuk? Geen zorgen, dit gaat meestal vanzelf binnen 2 weken over. Probeer niet te krabben, want dat kan de jeuk verergeren en je huid irriteren. Je kan een verkoelende zalf of crème gebruiken om de jeuk te verlichten. Blijven de klachten langer dan 2 weken aanhouden of worden ze erger? Neem dan contact op met je huisarts.

Heb je last van jeuk of huidirritatie na contact met de brandharen van de eikenprocessierups? Er zijn verschillende producten die je kan gebruiken. Bepanthen Eczeem Crème* kan bijvoorbeeld verlichting geven bij huidirritatie veroorzaakt door de processierups.

Daarnaast kan zalf met pramocaïne en zinkoxide, zoals Nestosyl zalf**, verlichting geven bij jeuk en pijn. Ook Azaron Crème**, met tripelennamine hydrochloride, kan jeuk en pijn helpen verlichten.

De eikenprocessierups komt tussen half april en begin mei uit het ei, net voordat de eerste bladeren aan de eikenbomen beginnen te groeien. In de maanden die volgen, vervelt de rups 5 keer, totdat hij in juni volgroeid is. Bij de derde vervelling krijgen de rupsen de kenmerkende brandharen. In de maanden juni, juli en augustus veroorzaken deze brandharen de meeste overlast. Gelukkig neemt de overlast af zodra de rupsen zich tussen eind juli en september tot nachtvlinders verpoppen. Deze vlinders leggen eitjes op de eikenboom, die het volgende voorjaar weer uitkomen.

Ga je de natuur in? Zó kan je contact met de eikenprocessierups voorkomen.

• Draag bedekkende kleding en zorg dat je hals, armen en benen bedekt zijn.
• Ga niet op de grond zitten. De grond kan namelijk bezaaid zijn met brandharen die je niet kan zien.
• Raak de rupsen én hun nesten niet aan.
• Was de kleding die je hebt gedragen bij thuiskomst op 60 graden.
• Heb je een eikenboom in de tuin? Bestrijdt de rupsen dan niet zelf, maar laat dit over aan een deskundig bestrijdingsbedrijf.

Meestal is het niet nodig om contact op te nemen met je huisarts als je in aanraking bent geweest met de eikenprocessierups. De klachten gaan vanzelf weer over. Neem in de volgende gevallen direct contact op met je huisarts of huisartsenpost.

• Als de jeuk niet overgaat.
• Als je last hebt van hevige oogklachten (roodheid, zwelling) en spoelen met lauw water helpt niet.
• Als je een ernstige allergische reactie krijgt die kan bestaan uit (toenemende) benauwdheid, opgezwollen ogen, opgezwollen lippen en/of een opgezwollen tong.

*Dit is een medisch hulpmiddel, lees voor gebruik de gebruiksaanwijzing. 

 **Dit is een geneesmiddel, lees voor gebruik de bijsluiter.

Disclaimer:

Let op: dit artikel geeft alleen algemene informatie en is geen medisch advies. Het vervangt niet het advies van een arts, specialist of andere zorgverlener. Heb je vragen over onze producten? Onze medewerkers de Etos winkels helpen je graag! Heb je medische vragen? Neem dan contact op met je huisarts. 

KOAG/KAG: 4296-0425-3413