Wat zijn gevoelige tanden?
Je tanden en kiezen bestaan uit verschillende lagen. De buitenste laag noemen we het tandglazuur. Het tandglazuur vormt een beschermlaag voor het zachte, inwendige deel van je tanden en kiezen: het tandbeen (of dentine). In het tandbeen zitten miljoenen kleine kanaaltjes die verbonden zijn met de kern van de tand of kies: de tandpulpa. Als het tandbeen bloot komt te liggen en de kanaaltjes geprikkeld worden door bijvoorbeeld warmte of kou, dan doet dat zeer.
Wat zijn de symptomen van gevoelige tanden?
Als je last hebt van gevoelige tanden, dan kun je pijn voelen bij of tijdens:
- het eten of drinken van warme, koude, zure of zoete voedingsmiddelen
- het aanraken van je tanden of kiezen
- het reinigen van je gebit (bijvoorbeeld tijdens het tandenpoetsen)
- een koude vlaag lucht (binnen) of wind (buiten)
Wat is de oorzaak van gevoelige tanden?
De oorzaak van gevoelige tanden is blootliggend tandbeen. Je tandbeen kan bloot komen te liggen door:
- Teruggetrokken tandvlees. Dit kan weer veroorzaakt worden door te hard poetsen, ontstoken tandvlees, de overgang of ouderdom.
- Versleten tandglazuur. Dit noemen we ook wel tanderosie en kan veroorzaakt worden door het regelmatig eten en drinken van zure voedingsmiddelen, tandenknarsen of kaakklemmen (bruxisme) of tandbederf (gaatjes). Lees hieronder meer over tanderosie.
- Gebarsten tanden. Barstjes, scheurtjes en breuken in je tanden en kiezen zie je misschien niet zo snel, maar je voelt ze wel! Een gebarsten tand of kies moet zo snel mogelijk gerepareerd worden om verdere schade te voorkomen.
- Kaaskiezen. Deze geelkleurige kiezen zijn kwetsbaar en kunnen gevoelig zijn. Lees hieronder meer over kaaskiezen.
- Gebruik van bleekproducten of tandpasta op basis van peroxide. Als je stopt met het gebruik hiervan, verdwijnt de gevoeligheid weer.
- Overmatig gebruik van mondwater. Meerdere keren per dag spoelen met mondwater werkt gevoelige tanden in de hand, helemaal als het product dat je gebruikt zuren bevat.
- Recent bezoek aan de tandarts. Doordat je tandarts je tanden onder handen neemt, kunnen ze tijdelijk gevoelig worden. Bespreek het met je tandarts als dit vaak gebeurt.
Wat is het verschil tussen gevoelige tanden en gaatjes?
Gaatjes (cariës) ontstaan als gevolg van tandbederf. Tandbederf treedt op als suikers in voedingsmiddelen reageren met tandplak: een dun, vaak onzichtbaar, kleverig laagje op je tanden en kiezen, bestaande uit onder meer slijm en bacteriën. Deze bacteriën breken de suikers af tot zuur. Dit kan je tandglazuur en tandbeen aantasten en zo een gaatje veroorzaken. Als je een gaatje hebt, dan kan eten en drinken een doffe, aanhoudende pijnprikkel veroorzaken. Meer weten over tandplak en tandsteen lees dan ons artikel tandsteen voorkomen.
Denk je dat je een gaatje hebt? Neem dan contact op met je tandarts.
Wat is tanderosie en waarom veroorzaakt dit gevoelige tanden?
Tanderosie is het oplossen van tandglazuur, door het drinken van frisdrank, bepaalde voedingsmiddelen of maagzuur. Je glazuur is de buitenste laag van je tanden. Is dit eenmaal opgelost, dan komt het helaas niet meer terug. In een vergevorderd stadium van tanderosie is je tandglazuur zelfs helemaal opgelost. Door tanderosie kunnen je tanden flink gevoelig worden. Voorkomen is dus een stuk beter!
Hoe herken je tanderosie?
In het begin merk je weinig van tanderosie. Het is zelf ook lastig te herkennen. Daarom is het belangrijk dat je regelmatig naar de tandarts of mondhygiënist gaat, zodat hij of zij de eerste tekenen kan opmerken. Over het algemeen wordt tanderosie herkend aan de volgende dingen:
- Je tandoppervlak wordt erg glad.
- Je tanden worden wat geler van kleur.
- Het uiterlijk van je tanden verandert. Ze worden bijvoorbeeld korter, doorschijnender of krijgen rafelige randen: dan is de tanderosie al vergevorderd.
- Je tanden zijn gevoelig. Dit is het gevolg van het opgeloste tandglazuur.
Hoe voorkom je tanderosie?
Omdat je glazuur helaas niet meer terugkomt, wil je tanderosie zoveel mogelijk voorkomen. Gelukkig kun je zelf een aantal dingen doen, en niet doen, om tanderosie te voorkomen:
- Beperk het drinken van zure dranken zoals frisdrank en vruchtendrank en het eten van zure voeding, zoals citrusvruchten. Drink in plaats daarvan zoveel mogelijk water en thee en koffie zonder suiker.
- Wacht na het eten of drinken ongeveer een half uur met tandenpoetsen. Zo tast je je glazuur zo min mogelijk aan.
- Beperk het aantal eet- en drinkmomenten dat je hebt op een dag. Probeer niet meer dan 7 eet- of drinkmomenten te hebben, met uitzondering van water.
- Drink na elk eet- of drinkmoment een glas water. Zo neutraliseer je het zuurgehalte in je mond.
Wat zijn kaaskiezen en waarom zijn deze gevoelig?
Kaaskiezen is een ander woord voor kaasmolaren. Deze kunnen zowel in een melkgebit als in een blijvend gebit voorkomen. Kaaskiezen hebben de kleur van kaas, vandaar deze naam. Ook zijn ze te herkennen aan plekjes die zachter en zwakker zijn. Kaaskiezen zijn gevoeliger voor koud en warm eten en drinken. Dit komt omdat het glazuur minder goed is en de kies sneller slijt. Het kan voorkomen dat bepaalde stukjes afbreken van de tanden of kiezen, of dat er gemakkelijker gaatjes in ontstaan.
De oorzaak van kaaskiezen is nog niet bekend; waarschijnlijk is het een erfelijke aandoening. Een mogelijke oorzaak van kaaskiezen is dat de moeder alcohol dronk tijdens de zwangerschap. Ook als je in je eerste levensjaar ziek bent geweest of koorts hebt gehad, kunnen er kaaskiezen in het melkgebit ontstaan.
Kaaskiezen kun je niet behandelen door ze te poetsen. Wel kun je de tanden meer bescherming geven door ze te poetsen met tandpasta met fluoride, of laat je tandarts een fluoridebehandeling aanbrengen op de kiezen.
Wat te doen tegen gevoelige tanden?
Last van gevoelige tanden? Geen zorgen. Het aanpakken van gevoelige tanden begint bij een goede mondhygiëne en een gezonde levensstijl. Dit kun je zelf doen tegen gevoelige tanden:
- Houd je gebit, je tandvlees en je tong schoon. Poets je tanden en kiezen daarom 2 keer per dag en gebruik flosdraad, tandenstokers of tandenragers om achtergebleven voedselresten te verwijderen. Neem óók je tandvlees (let op dat je niet te hard poetst) en je tong mee tijdens het poetsen. Gebruik hiervoor een zachte tandenborstel of een speciale tongschraper.
- Kies voor een elektrische tandenborstel. Hiermee kun je namelijk veel meer tandplak verwijderen dan met een gewone handtandenborstel.
- Poets niet te hard. Er bestaan speciale elektrische tandenborstels met druksensor die je waarschuwen als je te hard poetst.
- Ga elk half jaar naar de tandarts voor controle.
- Eet en drink niet te vaak zure voedingsmiddelen, zoals fruit, vruchtensappen en frisdrank.
- Eet en drink niet vaker dan 7 keer per dag. Dat komt neer op 3 hoofdmaaltijden en 4 tussendoortjes. Zo geef je je tandglazuur voldoende tijd om te herstellen. Dit geldt natuurlijk niet voor water: dit kun je gerust de hele dag door drinken.
- Stop met roken en drink met mate. In ons artikel over stoppen met roken lees je hoe je stoppen aanpakt én volhoudt.
- Gebruik tandpasta die speciaal ontwikkeld is voor gevoelige tanden. Deze tandpasta bevat stoffen die blootliggende tandbeenkanalen afdichten en zo de pijnprikkel wegnemen. Tip: maak de verzorging van je gebit compleet met mondwater voor gevoelige tanden.
Gaan je klachten niet weg? Neem dan contact op met je tandarts of mondhygiënist.
Heb je een vraag of wil je persoonlijk advies? Kom dan langs in de dichtstbijzijnde Etos-winkel. Wat je vraag ook is, we helpen je verder.
De beste producten voor gevoelige tanden
Artikel opslaan