Natuurlijke zonnebrand: goed voor huid en koraal?

Zon, zee en… een natuurlijke zonnebrand! Dat we ons goed moeten beschermen tegen de zon weten de meesten van ons al. Maar helaas zorgen sommige zonnebrandcrèmes voor huidirritatie. Wist je dat natuurlijke zonnebrand (in non-nanovorm) geen schadelijke stoffen bevat en hiermee veilig is voor jouw hormoonhuishouding én het koraalleven?

Veel zonnebrandproducten zijn schadelijk voor het koraal.

Als je zonnebrandcrème koopt dan kan je kiezen tussen 2 soorten filters:

• Minerale filters
• Chemische filters

Zonnebrand met minerale filters wordt vaak aangeduid als minerale zonnebrand of natuurlijke zonnebrand. Als we het in dit artikel hebben over ‘natuurlijke zonnebrand’ bedoelen we dus een zonnebrandcrème op basis van minerale filters. Een natuurlijke zonnebrand blijft op de huid liggen en heeft hierdoor geen invloed op je hormoonhuishouding.

Als je een natuurlijke zonnebrand wil dan kan je kiezen uit 2 minerale filters:

• Zinkoxide
• Titaniumdioxide

Wat belangrijk is om te weten: zonnebrand met chemische filters zorgt niet altijd voor een verstoring van de hormoonhuishouding. Er bestaat namelijk ook zonnebrand met chemische filters die wél goed voor de huid zijn.

Zoals hierboven aangegeven zorgt het soort filter ervoor dat er verschil is tussen natuurlijke zonnebrandcrèmes en ‘gewone’ zonnebrandcrèmes (met chemische filters).

Hoe zit het dan precies met het verschil in filters? Wij vertellen je er meer over!

Zonnebrand met minerale filters

Zonnebrand met minerale filters weerkaatsen uv-stralen. Dit in tegenstelling tot chemische filters, want deze absorberen juist uv-stralen. Een natuurlijke zonnebrand met minerale filters dringt minimaal door in een gezonde huid en zal deze niet irriteren. Vooral wanneer je een gevoelige huid hebt, biedt minerale zonnebrand dus ideale bescherming. Minerale filters in non-nanovorm tasten bovendien het koraal niet aan, je kan dus met een gerust hart de zee in als je zonnebrand gebruikt met een minerale filter. Let wel op met minerale zonnebrand in nanovorm: die kan het koraal wel schaden. Hieronder vertellen we je meer over wat dit precies betekent.

Of uv-filters nu absorberen of weerkaatsen, beide soorten filters zijn geschikt om je huid te beschermen tegen uv-straling.

Zit er nog verschil tussen de 2 minerale filters zinkoxide en titaniumdioxide? Zeker! Van de 2 minerale filters beschermt zinkoxide het best; titaniumdioxide beschermt niet tegen een klein stukje van het uv A-spectrum.

Zonnebrand met chemische filters

Hoewel het woord chemisch niet fijn klinkt, is het niet nodig om alle zonnebrandcrèmes met chemische filters af te schrijven. Er zijn namelijk een aantal chemische filters die het koraal niet aantasten en goed zijn voor je huid. Hieronder vertellen wij welke dat zijn.

Chemische filters die goed zijn voor je huid én het milieu

Deze goede filters kan je zonder zorgen op je eigen huid en de huid van je kindje smeren:

• Bis-Ethylhexyloxyphenol Methoxyphenyl Triazine (Tinosorb S)
• Methylene Bis-Benzotriazolyl Tetramethylbutylphenol (nano) (Tinosorb M)
• Tris Biphenyl Triazine (nano) (Tinosorb A2B)
• Diethylamino Hydroxybenzoyl Hexyl Benzoate (Uvinul A Plus)
• Ethylhexyl Triazone (Octyltriazone)
• Ethylhexyl Salicylate (Octisalate)
• Phenylbenzimidazol Sulfonic Acid (Ensulizole)
• Terephthalylidene Dicamphor Sulfonic Acid (Mexoryl SX)
• Drometrizole Trisiloxane (Mexoryl XL)

Maar let wel op, dit betekent niet dat een zonnebrandcrème niet voor huidirritatie kan zorgen. Voor alle zonnebrandcrèmes, met natuurlijke of chemische filters, geldt: sommige ingrediënten kunnen bij een gevoelige huid voor huidirritatie zorgen. Dit geldt voor alle verzorgingsproducten voor de huid en is echt iets wat je zelf moet testen. Echter, de kans op huidirritatie is bij natuurlijke zonnebrand over het algemeen kleiner omdat de overige ingrediënten vaak ook natuurlijk zijn.

Chemische filters die niet goed zijn voor je huid en het milieu

Er bestaan ook chemische filters, zoals octocrylene, oxybenzone en octinoxate, die slecht zijn voor je huid én het koraal. Deze chemische filters dringen gemakkelijker de huid binnen, waardoor de hormoonhuishouding verstoord kan raken, laten een studie uit 2012 en een studie uit 2017 zien. Ze zijn zeer slecht voor het milieu en er kan huidirritatie of huiduitslag optreden.

Daarnaast zorgen een aantal van deze chemische filters voor de vorming van vrije radicalen. Probeer deze filters dus zoveel mogelijk te vermijden.

Vind je 1 van deze ingrediënten in je zonnebrand? Dan heb je een zonnebrand met zulke chemische filters die je huid en het koraal kunnen schaden:

• Octocrylene
• Ethylhexyl Methoxycinnamate of Octyl Methoxycinnamate (Octinoxate)
• Benzophenone-3 (Oxybenzone)
• Benzophenone-4 (Sulisobenzone)4-Methylbenzylidene Camphor (Enzacamene)
• Isoamyl p-Methoxycinnamate (Amiloxate)
• Octyldimethyl PABA / Ethylhexyl Dimethyl PABA (Padimate O)
• Homomenthyl Salicylate (Homosalate, HMS, HS; 3,3,5-Trimethyl-Cyclohexyl-Salicylate)
• Butyloctyl Salicylate

Naast bovengenoemde slechte filters, zijn er nog een aantal filters waarover twijfel bestaat. Hier is namelijk nog niet genoeg onderzoek naar gedaan om uit te sluiten of deze je huid en het koraal kunnen schaden. Voor de volledigheid noemen we deze filters hier:

• Butyl Methoxydibenzoylmethane (Avobenzone)
• Disodium Phenyl Dibenzimidazole Tetrasulfonate (Bidisulizole Disodium)
• Dimethicone Diethyl Benzylmalonate (Polysilicone-15)
• Nano-versie van Zinkoxide (niet gecoat)
• Nano-versie van titaniumdioxide (niet gecoat)

Deze filters werken mogelijk hormoonverstorend en kunnen vrije radicalen vormen. Check dus vooraf het label en koop waar mogelijk zonnebrand met minerale filters of filters uit het lijstje met goedgekeurde chemische filters.

Steeds meer landen stellen een verbod in op bepaalde filters in zonnebrandcrème die het koraal schaden. Hawaii, Bonaire en Palau hebben bijvoorbeeld al zo'n verbod. Sommige zonnebrandmerken hebben naar aanleiding van deze wetgeving ook een keurmerk op hun verpakking zoals: ‘Respecteert de Hawaïaanse wet’. Maar let op: deze keurmerken zijn verzonnen en je kan er niet zomaar vanuit gaan dat deze zonnebrandcrème het koraal niet schaadt. Je kan het beste het label lezen en de 3 stoffen octocrylene, oxybenzone en octinoxate in ieder geval vermijden.

Wil jij graag een zonnebrandcrème met goede filter? Wij hebben ze voor je op een rijtje gezet zodat het kiezen een stuk makkelijker wordt!

Een zonnebrand met minerale filters heeft dus voordelen ten opzichte van een zonnebrand met slechte chemische filters. Het schaadt je (gezonde) huid niet en laat het zeeleven intact als je gaat zwemmen. Waarschijnlijk vraag je je af: zitten er ook nadelen aan minerale zonnebrand? Ja, helaas zitten er een paar nadelen aan minerale zonnebrand.

Nadelen van minerale zonnebrand

• Witte waas: wat je vaak hoort, is dat een minerale zonnebrand een witte waas op je huid achterlaat omdat deze zonnebrand niet in de huid trekt, maar juist op de huid blijft liggen. Dit komt omdat non-nanodeeltjes van titaniumdioxide en zinkoxide wit van kleur zijn en reflecteren. Hierdoor kan er een witachtig laagje zichtbaar zijn op je huid na het insmeren.
• Huidpenetratie: titaniumdioxide in nanovorm kan de beschadigde huid binnendringen. Voor de duidelijkheid: een beschadigde huid is een huid die niet genoeg antioxidanten bevat om de vrije radicalen te vangen. Tip: groenten en fruit bevatten veel antioxidanten zoals vitamine C, vitamine E, zink en selenium.
• Vrije radicalen: een groot nadeel van zinkoxide en titaniumoxide is dat als ze in contact komen met zonlicht er vrije radicalen kunnen ontstaan. Vrije radicalen kunnen, als ze je huid ver genoeg binnendringen, je DNA en cellen beschadigen. Dit geldt alleen voor de nanoversie, de non-nanoversie blijft op de huid liggen.
• Nanodeeltjes: we hebben deze in dit artikel al een paar keer genoemd,in een minerale zonnebrand zitten namelijk non-nanodeeltjes óf nanodeeltjes. Non-nanodeeltjes laten vaak een witte waas achter op je huid. Daarom worden deze deeltjes ook wel kleiner geknipt tot nanodeeltjes. Maar helaas kan titaniumdioxide in nanovorm de lederhuid (dermis) binnendringen. Dit kan als je huid niet genoeg antioxidanten bevat, je DNA binnendringen en cellen aantasten. Dit kan voorkomen worden door de nanodeeltjes te coaten. Wil je dus toch een zonnebrand met titaniumdioxide in nanovorm gebruiken, kijk dan of de deeltjes gecoat zijn. Dit is echter niet goed voor het zeeleven, dus ga met zo'n zonnebrand niet de zee in!

Gelukkig blijven de fabrikanten van minerale zonnebrandcrème hun producten ontwikkelen en worden ze steeds beter! De zonnebrandcrème van Dr. Daniel Kadouch, dermatoloog en oprichter Tenue Soleil bevat bijvoorbeeld non-nano zinkoxide, een natuurlijke uv-filter die (door de speciale formule) nagenoeg geen witte waas op de huid achterlaat en de huid niet verder binnendringt dan het buitenste laagje.

Weet je nog niet precies wat het verschil is tussen non-nanodeeltjes en nanodeeltjes? We geven toe: het is niet makkelijk, daarom vertellen we hieronder meer.

Minerale filters bestaan uit kleine deeltjes van de stof zinkoxide of titaniumdioxide. Deze deeltjes komen voor in:

• Non-nanoformaat: de normale grootte
• Nanoformaat: waarbij de deeltje extra verkleind zijn

Nanodeeltjes zijn dus kleiner dan non-nanodeeltjes en laten daardoor een minder zichtbare witte waas op de huid achter. Maar helaas zijn nanodeeltjes (de extra kleine dus) slecht voor het milieu en de huid: ze kunnen namelijk dieper de beschadigde huid binnendringen dan non-nanodeeltjes enbij blootstelling aan zonlicht vrije radicalen vormen en het koraal schaden. De nanodeeltjes van titaniumoxide (niet van zinkoxide) kunnen de beschadigde huid zelfs binnendringen, tot in de dermis (lederhuid). Ter vergelijking: bij een gezonde huid dringen ze niet verder dan het buitenste laagje van de huid (epidermis).

Nanodeeltjes coaten

Nu hebben fabrikanten hier een oplossing voor gevonden: nanodeeltjes coaten. Nanodeeltjes met coating kunnen de huid niet verder binnendringen dan de opperhuid. Maar helaas wordt deze coating gemaakt met nanotechnologie en dat is dan weer niet natuurlijk. Ook blijft deze coating, als de deeltjes in het water komen, niet zitten aan de nanodeeltjes en is het alsnog slecht voor het koraal en het onderwaterleven. Daarnaast zijn beide filters in nanovorm schadelijk als je ze inademt, dit is ook de reden dat zonnebrandcrème met nanodeeltjes niet verkrijgbaar is in spray-vorm.

Even alle info op een rij:

• Minerale filters in nanovorm zorgen voor een minder witte waas.
• Nanodeeltjes kunnen vrije radicalen vormen en het koraal en je huid schaden. Dit kan gevaarlijk zijn bij een beschadigde huid.
• Gecoate nanodeeltjes zijn niet gevaarlijk voor de huid, maar als ze in het water komen kan de coating loslaten en zijn ze alsnog slecht voor het koraal.
• Nanodeeltjes van beide minerale filters zijn schadelijk als je ze inademt.

Nanodeeltjes op het label

Hoe herken je een minerale zonnebrand met nanodeeltjes? Kijk dan bij de ingrediënten. Als er nanodeeltjes in zitten, wordt dat aangeduid door ‘[nano]’. De zogenoemde coating staat niet altijd aangegeven op de ingrediëntenlijst, als je dit toch wilt weten dan kan je het beste contact opnemen met de fabrikant.

De huid van baby’s en kinderen is extra kwetsbaar en hiermee vatbaarder voor irritaties door chemische zonnebrandcrèmes. Natuurlijke zonnebrandcrèmes met minerale filters bieden een perfecte oplossing voor tere kinderhuidjes. Want door de minerale filters en de toevoeging van verzorgende, natuurlijke ingrediënten zoals kokosolie en jojobaolie, is de kans op huidirritatie bij kinderen het kleinst.

Het blijft wel een kwestie van testen of je kindje allergisch reageert op een bepaalde zonnebrand, want naast de filter zijn er ook andere ingrediënten die voor irritatie kunnen zorgen, zoals bijvoorbeeld parfum.

Minerale zonnebrand heeft ten opzichte van zonnebrand met goede chemische filters wel een groot voordeel: het hoeft niet een half uur van tevoren in te trekken, minerale zonnebrand beschermt gelijk.

We begrijpen dat dit best veel informatie is. Daarom hebben we de belangrijkste weetjes en veelgestelde vragen op een rij gezet:

Wat is minerale/natuurlijke zonnebrand?

Een minerale of natuurlijke zonnebrand is een zonnebrandcrème met de natuurlijke, minerale filters zinkoxide of titaniumdioxide, die op de huid blijven liggen en daardoor uv-straling weerkaatsen. Deze filters tasten het koraal niet aan en beïnvloeden de hormoonhuidhouding van een gezonde huid niet.

Zitten er nadelen aan minerale filters?

Minerale filters kunnen een huid met weinig antioxidanten binnendringen en in aanraking met zonlicht vrije radicalen vormen. Bij titaniumdioxide is deze kans groter dan bij zinkoxide . Daarnaast laten minerale filters vaak een witte waas achter op de huid.

Waar moet je nog meer op letten bij natuurlijke zonnebrand?

• Let erop dat je je bewust bent of je een natuurlijke zonnebrand met non-nano of nanodeeltjes hebt.
• Nanodeeltjes (gecoat of niet gecoat) zijn slecht voor het milieu. De coating kan in het water loslaten en nanodeeltjes die niet gecoat zijn kunnen vrije radicalen vormen en hiermee koraal aantasten.
• Zorg ervoor dat je de voordelen en nadelen van titaniumdioxide en zinkoxide kent. Titaniumdioxide beschermt niet tegen een klein gedeelte van het uv A-spectrum en dringt verder de huid in als deze beschadigd is dan zinkoxide.
• Als je alle voordelen en nadelen tegen elkaar afgewogen hebt en je hebt een zonnebrand met nanodeeltjes gekocht, let er dan op dat deze gecoat zijn, omdat ze anders je huid verder binnendringen dan alleen je opperhuid en daar vrije radicalen kunnen vormen.

Welke goede chemische filters zijn er in zonnebrand?

• Bis-Ethylhexyloxyphenol Methoxyphenyl Triazine (Tinosorb S)
• Methylene Bis-Benzotriazolyl Tetramethylbutylphenol (nano) (Tinosorb M)
• Tris Biphenyl Triazine (nano) (Tinosorb A2B
• Diethylamino Hydroxybenzoyl Hexyl Benzoate (Uvinul A Plus)
• Ethylhexyl Triazone (Octyltriazone)
• Ethylhexyl Salicylate (Octisalate)
• Phenylbenzimidazol Sulfonic Acid (Ensulizole)
• Terephthalylidene Dicamphor Sulfonic Acid (Mexoryl SX)
• Drometrizole Trisiloxane (Mexoryl XL)

Wat zijn nanodeeltjes en non-nanodeeltjes?

Nanodeeltjes zijn heel erg kleingemaakte non-nanodeeltjes. Fabrikanten stoppen dit in hun zonnebrandcrème zodat de crème een minder witte waas op de huid achterlaat. Op een gezonde huid vormen nanodeeltjes geen gevaar, maar nanodeeltjes van titaniumdioxide kunnen de beschadigde huid binnendringen tot aan de dermis (lederhuid) en daar schade toebrengen.

De perfecte zonnebrand bestaat eigenlijk niet. Een zonnebrand met minerale filter irriteert de huid niet, maar kan de beschadigde huid binnendringen en daar onder invloed van zonnestralen vrije radicalen vormen. Daarnaast kan de nanoversie nog dieper de huid binnendringen en is de oplossing: 'een coating', weer slecht voor het onderwaterleven.

Zonnebrand met goede chemische filters kunnen de huid irriteren maar dringen de huid niet verder binnen dan de opperhuid. Daarnaast zijn deze filters niet slecht voor het koraal. Probeer in ieder geval zonnebrand met slechte chemische filters te vermijden.

Het blijft dus een kwestie van proberen en verschillende afwegingen maken welke zonnebrand er bij jou past. Let er ook goed op of je een gezonde huid of een beschadigde huid hebt. Eczeem, psoriasis, en een zonverbrande huid hebben extra huidbescherming nodig.

Heb je een vraag of wil je persoonlijk advies? Kom dan langs in de dichtstbijzijnde Etos-winkel. Wat je vraag ook is, we helpen je verder.